De wijze waarop we samenwerking en leiderschap organiseren, maakt dat leidinggevenden een paradoxale opdracht hebben. Macht is daarbij zowel een noodzakelijkheid als een obstakel. In dit artikel beschrijf ik hoe een fundamentele eigenschap van organisaties, het leidinggevenden onmogelijk kan maken. Leiderschap en samenwerking zijn de motor van elke organisatie. Vanuit een evolutionair psychologisch en vanuit…
Roddel: de ziekte of het medicijn?
Roddel is iets dat we overal tegenkomen waar mensen samenkomen. Dus ook in organisaties, zoals bij het koffiezetapparaat of in de groepsapp. Roddel wordt in de regel als iets slechts gezien. De paus merkte recent zelfs op dat roddel (nog) erger is dan corona. Roddel lijkt echter ook een functie te hebben en wordt vooral…
Wat doet macht met mensen?
Macht doet iets met ons, vaak ongemerkt en niet altijd positief. In dit tweede artikel over macht (lees hier eerste) ga ik in op de effecten van macht op onze gedrag en hoe dit mensen verschillend kan raken. In een experiment van professor Deborah Gruenfeld van de Stanford Business School studenten verdeeld in groepjes van…
Macht, wat is het en wat moet je er mee?
Macht is vaak een vies woord, mensen ontkennen het te hebben en als we het hebben worden we geacht het niet te gebruiken. Maar macht is een dagelijkse realiteit die veel invloed op gedrag blijkt te hebben. En macht kan uitermate functioneel zijn. In dit eerste artikel in een serie van drie over macht ga…
De blinde vlek in systeemdenken
Systeemdenkers zijn bedreven in het analyseren van gedragspatronen in organisaties, de onderliggende psychologie (waarom ontstaat het patroon) is echter vaak een blinde vlek. De evolutionaire psychologie kan deze blinde vlek wegnemen en de systeemdenker helpen effectiever te worden als professional. In dit artikel ga ik in op hoe deze twee perspectieven elkaar kunnen versterken. In organisaties…
De betekenis van respect in een veranderende wereld
De jeugd van tegenwoordig heeft nergens meer respect voor! Deze klacht hoorde je al in het oude Rome. Toch is er in onze moderne tijd van grote verandering iets speciaals aan de hand, wat mensen in verantwoordelijke posities tot reflectie zou moeten dwingen. Een artikel over respect, leeftijd en expertise. Respect is wat evolutionair psychologen…
De logica van kuddegedrag
Mensen zijn kuddedieren hoor je wel eens. Conformisme, de nette term voor dit fenomeen, kan echter uitermate functioneel zijn. In dit artikel ga ik in op de psychologie van conformisme en beschrijf wanneer het ons helpt en wanneer het ons ondermijnt. En vooral: wat betekent dit in de huidige crisis. In een klassiek experiment liet…
Waarom een echte leider als laatste spreekt
De mening van een leider heeft vaak veel gewicht in de groep. Daarom is het belangrijk dat de leider zijn mening op het juiste moment geeft. Het idee was om de jonge talenten van de organisatie bij elkaar te brengen met de top van de organisatie. Hoge heren en enthousiast jong volk. De gespreksleider bracht…
De grenzen van eigenaarschap
In organisaties vinden we het steeds belangrijker dat medewerkers eigenaarschap voelen voor hun werk. Alleen nemen zij echt verantwoordelijkheid. Maar zou iemand ook teveel eigenaarschap kunnen voelen? In dit artikel belicht ik de risico’s van eigenaarschap, en hoe hier effectief mee om te gaan. Eigenaarschap, of eigenlijk psychologisch eigenaarschap, heeft betrekking op een gevoel van…
De logica van eigenaarschap
Ze nemen gewoon geen eigenaarschap… Ik heb dit menig manager horen verzuchten. Waar organisaties meer zelfsturing willen realiseren, lopen ze vaak tegen dit vraagstuk van eigenaarschap aan. Eigenaarschap betekent dat medewerkers het werk als iets van henzelf zien en zich daardoor ook verantwoordelijk voelen voor het werk. Als het jouw kindje is wil je het…